ΣΧΟΛΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ (Μέρος 45ο), του Νίκου Τριανταφυλλόπουλου





"Bad friends naturally lead to bad behavior. Look to your own mind for making judgments"
                                                                      Padampa Sangye - One hundred verses

"Human beings destroy their ecology at the same time that they destroy one another. From that perspective, healing our society goes hand in hand with healing our personal, elemental connection with the phenomenal world"
                                                          Chogyam Trungpa - The sacred path of the warrior 
236. Ερώτηση: Η τεχνολογία μας έχει βοηθήσει να έχουμε ποικίλους τρόπους επικοινωνίας. Γιατί όμως είμαστε χαμένοι και μπερδεμένοι και πολλές φορές η έλλειψη επικοινωνίας είναι τόσο εμφανής; 

Το να έχουμε εσωτερική μοναχικότητα είναι πολύ σπουδαίο. Είναι ο χώρος που χρειαζόμαστε για το καινούριο, για το άγνωστο. Συνεπάγεται ελευθερία. Η καλοσύνη ανθίζει όταν βρει χώρο, η αρετή ανθίζει όταν βρει ελευθερία. Μπορεί θεωρητικά να έχουμε ελευθερία, να ψηφίζουμε, να έχουμε το δικαίωμα της επιλογής, αλλά εσωτερικά δεν είμαστε ελεύθεροι. Καμία αξιόλογη ποιότητα, δεν μπορεί να αναπτυχθεί, αν δεν υπάρχει ελεύθερος εσωτερικός χώρος. Ο χώρος και η γαλήνη, είναι απόλυτα απαραίτητα. Ένας άνθρωπος μόνος, ανεπηρέαστος, ζωντανός και όχι μηχανή, χωρίς περιορισμούς, ψευδαισθήσεις και επαναλαμβανόμενες συνταγές αποτυχίας,  είναι ικανός να φτάσει σε αρμονία με κάτι καινούριο. 

Για να υπάρξει επικοινωνία μεταξύ μας, χρειαζόμαστε να καταλαβαίνουμε τις λέξεις που χρησιμοποιούμε, που σημαίνει χρειαζόμαστε να ακούμε ξεκάθαρα, να είμαστε έτοιμοι χωρίς προστριβές και διαφωνίες, ώστε να δούμε το διαφορετικό. Μια τέτοια επικοινωνία προϋποθέτει να σταματάμε τους εσωτερικούς θορύβους, να πάψουμε να ερμηνεύουμε σύμφωνα με το στενό πλαίσιο αντίληψης που έχουμε καλλιεργήσει, να πάψουμε την προσπάθεια επιβολής πεθαμένων ιδεών. Κάποιος μπορεί να δει απευθείας τι συμβαίνει, μόνο όταν έχει αναπτύξει γαλήνη. Μέσα στην ησυχία, υπάρχει η πιθανότητα της σαφήνειας. 

237. Ερώτηση: Η έλλειψη επικοινωνίας έχει να κάνει με τις εσωτερικές μας ανασφάλειες; 

Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια, πάνω στα οποία σκοντάφτουμε στη ζωή μας, είναι αυτός ο συνεχής στραγγαλισμός, να φτάσουμε, να πετύχουμε, να αποκτήσουμε. Εκπαιδευόμαστε με “στόχους”, από μικρή ηλικία, τα εγκεφαλικά μας κύτταρα είναι εξαρτημένα σε αυτό το σχέδιο συνεχούς ανταγωνισμού, με σκοπό να φτάσουμε σε μια ψυχολογική ασφάλεια. Απαιτούμε ασφάλεια στις σχέσεις μας, στις συμπεριφορές, στις δραστηριότητές μας. Και όπως διαπιστώνουμε στη ροή της ζωής, ασφάλεια, τελικά ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ. Είναι μια ουτοπία, μια ανόητη εικόνα. Το να συνειδητοποιήσουμε ότι τίποτε δεν είναι μόνιμο, μας δίνει μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση στη ζωή. Η εξωτερική ασφάλεια, που σημαίνει βασικά πράγματα - διατροφή, στέγη, ρουχισμός - καταστρέφεται από την απαίτηση για ψυχολογική ασφάλεια. Και όσο ο άνθρωπος βρίσκεται στο κυνήγι της πλεονεξίας του - περισσότερα αποκτήματα – τόσο πιο ανασφαλής νιώθει, εξαρτημένος βαθιά από το ναρκωτικό της πλεονεξίας. 

238. Ερώτηση: Αν καταλαβαίνω σωστά, η ουτοπία της ασφάλειας οδηγεί σε πλεονεξία. Τι ρόλο παίζει η κοινωνία σε αυτό το σκηνικό; 

Εξωτερικά οι ζωές μας δαμάζονται από τις απαιτήσεις της κοινωνίας, της οικογένειας, συμμορφώνεται και περιορίζεται από συγκεκριμένες ιδεολογίες και συνταγές επιτυχίας, και αυτά τα περιοριστικά σχέδια είναι κάτι, που είναι ήδη νεκρό. Αυτού του είδους η πειθαρχία βασίζεται σε έλεγχο, καταπίεση και καθεστώς φόβου. Είναι μια διαπλεκόμενη, διεφθαρμένη ψευδό-πειθαρχία. Η σειρά δεν είναι πειθαρχία πρώτα και μετά ελευθερία, η ελευθερία πρέπει να είναι το απόλυτο ξεκίνημα, όλα τα υπόλοιπα να έπονται. Αυτού του είδους η ελευθερία είναι συμφωνία για πειθαρχία, είναι η ίδια η πειθαρχία. 

Η πραγματική πράξη της γνώσης είναι από μόνη της πειθαρχία, η πραγματική γνώση γίνεται σαφήνεια. Οι ελεύθεροι άνθρωποι δεν έχουν τίποτε να χωρίσουν και τίποτε να ανταγωνιστούν, ούτε χρειάζεται να βάλουν κανόνες μεταξύ τους. Αφού λοιπόν κατανοήσουμε ότι δεν έχουμε τίποτε να ανταγωνιστούμε, η πλεονεξία παύει και η πειθαρχία αναδύεται στο σωστό πεδίο. Δεν χρειάζεται να υπαγορεύσεις πειθαρχία για να την μελετήσεις, αλλά η ίδια η μελέτη επιφέρει πραγματική πειθαρχία, απελευθερωμένη από καταστολή και καταπίεση. 

239. Ερώτηση: Πώς η έλλειψη εσωτερικής ελευθερίας επηρεάζει τη ζωή μας; 

Η τάση να αναλύουμε και να φιλτράρουμε τα πάντα με βάση το παρελθόν, είναι η αλυσίδα στο πόδι που μας εμποδίζει να περπατήσουμε παραπέρα. Για να απαλλαγούμε από αυτήν την “αυθεντία” που κουβαλάμε μέσα μας - να απορρίψουμε την αυθεντία ως αποτέλεσμα οργανισμών, θρησκειών, παραδόσεων, πολιτικών συστημάτων, λανθασμένων εντυπώσεων - πρώτα υπακούμε κι έπειτα σπουδάζουμε αυτή την άχρηστη υπακοή. Μπορεί να γίνει και με την αντίθετη σειρά. Για να το σπουδάσουμε, η προϋπόθεση είναι η ελευθερία - ελευθερία από κριτική, γνώμη, κοινή αποδοχή, πίστη, φρόνημα, πεποίθηση. Για να μελετήσουμε και τελικά να απαλλαγούμε από την ψυχολογική αυθεντία μέσα μας, πρέπει να υπάρχει ελευθερία. Και όταν μελετάω, σημαίνει  ότι είμαι έτοιμος αν χρειαστεί να απαρνηθώ ολόκληρη τη δομή. Όταν αυτή η άρνηση είναι ολοκληρωτική, ο άνθρωπος σταματάει να είναι φυλακισμένος από την αυθεντία. Η άρνηση σε αυτό που κάποτε θεωρήθηκε άξιο λόγου, είναι η μελέτη. Δια μέσου της άρνησης, έρχεται μια θετική πράξη. Αρνούμαστε όλη αυτήν την αερολογία, που τη θεωρούσαμε σημαντική, για να δώσουμε χώρο στη γαλήνη μέσα μας. 

Με αυτόν τον τρόπο, δεν καταπιέζουμε κάτι. Δεν οδηγούμαστε με καταναγκασμό στη γαλήνη. Ούτε ησυχάζουμε έχοντας καρφωμένο το μυαλό μας σε κάποιο αντικείμενο, που τελικά μας κάνει να χαθούμε σε αυτό. Είναι όπως όταν δίνουμε ένα παιχνίδι σε ένα παιδί, το παιδί για λίγο ησυχάζει αλλά αν του πάρουμε το παιχνίδι το παιδί αρχίζει να φωνάζει και να κλαίει ξανά. Καμία διαφορά δεν υπάρχει στους μεγάλους, ο καθένας μας έχει το παιχνίδι του να απασχολείται και στην πραγματικότητα δεν έχουμε καμία γαλήνη. 

240. Ερώτηση: Άρα η εσωτερική γαλήνη είναι δείγμα εσωτερικής ελευθερίας. Πως μπορεί η γαλήνη να γίνει μια μόνιμη ηρεμία όταν τα εξωτερικά ερεθίσματα είναι τόσο δυνατά και αρνητικά; 

Η μόνη ηρεμία που γνωρίζουμε είναι η απουσία του θορύβου. Όμως αυτή η ηρεμία είναι απομίμηση. Η ηρεμία είναι κάτι εντελώς διαφορετικό, δεν είναι προϊόν, δεν παράγεται από ένα μυαλό που διατάζει και λέει: "Σταμάτα επιτέλους να κάνεις θόρυβο". Η ηρεμία η φυσική είναι όπως η ομορφιά, η αγάπη. Δεν περιγράφεται, βιώνεται. Δεν μπορεί να περιγραφεί. Μπορούμε μόνο να τη βιώσουμε και αυτό ίσως ξεκινήσει να συμβαίνει  όταν αποφασίσουμε να πεθαίνουμε κάθε μέρα. Να σκοτώνουμε τις εικόνες-προκαταλήψεις, που έχουμε συσσωρεύσει, που μας στοιχειώνουν, μας βασανίζουν. Τότε τα εγκεφαλικά μας κύτταρα, είναι νέα, ζωντανά, αθώα. Ταίζουν την απλότητα, και με αυτήν την απλότητα είμαστε προετοιμασμένοι, για την απόδραση από το γνωστό και το τετριμμένο. Είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε τα φτερά στη ζωή. 

Η ηρεμία, μετά την παύση του θορύβου, είναι μόνο η αρχή. Είναι σαν να πηγαίνουμε από μια μικρή τρύπα του βράχου, προς έναν τεράστιο ωκεανό, σε ένα ανώτερο πεδίο. Ένας τέτοιος νους δεν έχει όρια, αγγίζει κάτι ανώτερο, βαδίζει στη μοναδική αλήθεια. 


Ο πρίγκηπας, πεπεισμένος πως έχει πάντα δίκιο, και πως οι άλλοι δεν μπορούν να ακολουθήσουν τη σοφία του, αποφασίζει να κλειστεί σε ένα δωμάτιο γεμάτο καθρέπτες για το υπόλοιπο της ζωής του. "Έτσι", σκέφτηκε, "θα παρακολουθώ το μοναδικό σοφό που έχει απομείνει στο κρατίδιό μου και θα είμαι τόσο μα τόσο κλειστός στις αλάνθαστες απόψεις μου". Ο πρίγκηπας μπαίνει τρέχοντας στο τεράστιο δωμάτιο, το γεμάτο καθρέφτες, όμως τρομοκρατείται στο θέαμα που αντικρίζει: εκατοντάδες πρίγκιπες, έτρεχαν καταπάνω του από την αντίθετη κατεύθυνση. Γυρίζει στα δεξιά, αλλά οι πρίγκιπες τον καταδιώκουν. Γυρίζει προς τα αριστερά, αλλά διαπιστώνει με τρόμο, ότι τον βρίσκουν και τρέχουν όλοι καταπάνω του. Όποια κατεύθυνση και να διάλεγε, έβλεπε πως δεν είχε διαφυγή, από παντού ξετρύπωναν διάφοροι, και έτρεχαν προς το μέρος του για να τον ποδοπατήσουν. Σε πλήρη παράνοια αρχίζει να φωνάζει και εκεί, πάνω στο μεγάλο τρόμο, η καρδιά του παραλύει και πεθαίνει. 

Ταρατατζούμ,πρρρρρρρρρρρρρρ,κρρρρρρρρ,πιππιππιπ. 
Κλαπκλαπκλαπκλαπκλαππρρρρρρρρρρρρρρρρρρ 
(μουσική και ήχος από χειροκροτήματα και πορδές) 

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ 

Σχόλια